Kök Hücre Nedir?
Kök hücre vücutta başka hücre tiplerine farklılaşabilen ve kendini yenileme yeteneğine sahip olan ana hücrelerdir. Esas olarak yeni hücre tedarikçileridir. Embriyonik kök hücre ve yetişkin kök hücre olarak ikiye ayrılır. Yetişkinlerdeki kök hücreler vücudun onarımında görev alıp, erişkin dokuları yenileyebilme yetisine sahip olan hücrelerdir.
Kök Hücre Nasıl Elde Edilir?
Kök hücre kaynakları yağ doku, kemik iliği, kan ve göbek kordonudur. Pratikte en sık olarak kemik iliğinden elde edilir. Leğen kemiği kök hücrenin çok sayıda alınabileceği bir kaynaktır ve pratikte leğen kemiğinden iğne ile alınan kök hücreleri filtreleme ve santrifüj işleme sonrasında ayrıştırılır. Bu ayrıştırma işlemi yaklaşık 20-30 dk sürmektedir.
Kök hücrelerin kemik içinden alınması
Kök Hücre Uygulama İşlemi Nasıl Yapılır?
Kök hücreler kemik iliğinden alınıp hazırlandıktan sonra yine enjeksiyon ile hasarlı ve hücre iyileşmesi beklenen yere enjekte edilir. Diz kıkırdağı hasarlanması sonrasında kök hücreler diz içine yayılmadan sadece hasarlı bölgede etki etmesi amaçlanır ise kollajen veya hyaluronik asit bazlı taşıyıcılar ile hedefe yönelik etki göstermesi sağlanır. Kök hücre kişinin kendi hücreleri olduğu için tedavi amacında dokunun kendini iyileştirip yenilemesi amaçlanır. Bu işlem hastanın ağrı duymaması için anestezi altında yapılır.
Diz kapağı altında hasarlı kıkırdak dokusu
Kök Hücre Tedavisinin Sonuçları Nelerdir?
Kök hücre konusunda yapılan çalışmalar oldukça yenidir. Özellikle kıkırdak hasarı olan ve implant uygulanması için uygun olmayan hastalarda kıkırdak dokusunun kendini iyileştirmesi amacıyla yapılan bu tedavinin sınırlı hasta üzerinde yapılan erken dönem sonuçlarında %80 oranında başarılı sonuç verdiği gösterilmiştir. Ancak tedavinin başarısını arttıran ana etmen doğru hasta seçimi ve kök hücrelerin uygun teknikle elde edilmesi çok önemlidir.
Kıkırdak hasarlı bölgeye kollojen yapıda dolgu ile birlikte kök hücre uygulaması
Kök Hücre Tedavisinin Riskleri Nelerdir?
Kök hücre tedavisi oldukça yeni bir tedavidir ve konu ile ilgili yapılan çalışmalar az sayıdadır. Özellkile kıkırdak gibi kendini yenileme özelliği olmayan dokuların hasarlanmalarında tercih edilmekle beraber amaç buraya verilen kök hücrelerin kıkırdak dokusuna dönüşmesidir. Ancak bazı durumlarda kök hücreler kemiğe dönüşebilir veya gereğinden fazla gelişerek kalın bir doku oluşturup kişiyi rahatsız edebilir. Bu nedenle uygulama sonrası iyi hasta takibi yapılması ve hastaların bilgilendirilmesi gereklidir.
Doç.Dr. Gökhan MERİÇ